(ANKARA)- CHP Ankara Milletvekili Aylin Yaman, TBMM Genel Kurulu’nda; engelli vatandaşların haklarına ilişkin “Kadınların yüzde 32.4’ü engellilerde okuma yazma bilmiyor. Özel sektör kotasını doldurmak için üniversite mezunu engelli istiyor. Oysa engellilerin sadece yüzde 2.4’ü üniversiteyi bitirebiliyor. Buna da el atmamız gerekiyor. Bakım ve rehabilitasyon merkez sayısı çok az, sadece 106. Ülkede önümüzdeki yıl için aynı rakam hedeflenmiş” dedi.
CHP Ankara Milletvekili Aylin Yaman, TBMM Genel Kurulu’nda engelli vatandaşların yaşadığı hak kayıpları hakkında konuştu. Yaman’ın açıklaması şu şekilde:
"Sağlıklı politikalar üretmek istiyorsak önce verimizi sağlam hale getirmeliyiz"
"Engellilerimiz için sağlıklı politikalar üretmek istiyorsak önce verimizi sağlam hale getirmeliyiz. Biliyorsunuz şu anda üç farklı veri setinden faydalanıyoruz ve sadece 10 milyon kişi olduğunu tahmin ediyoruz. Bir tanesi 13 yıl öncesinin. Dünyada 7 kez güncellenmiş olmasına rağmen bizim 13 yıl öncesinin kullandığımız bir veri seti ki ona göre yüzde 6.9. Bir diğeri 2014-2019 yılları arasındaki TÜİK'in sağlık verisi ona göre yüzde 15. Bir de Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın kullandığı Ulusal Engelli Veri Sistemi. O da başvuruları değerlendiren, oraya da göre de 2,5 milyon başvuru var. Dolayısıyla biz 10 milyonluk tahminle başlıyoruz. Biliyorsunuz ölçmezsek hiçbir şekilde yönetemeyiz. Diğer bir konu raporlama süreçleri. Son derece hassas bir konu. 2019 yılında bir değişiklikle ikili skaladan üçlü skalaya geçince ciddi hak kayıpları yaşanmıştı. Önümüzdeki günlerde Genel Kurul’a getirilmesi planlanan 2008 ekim ayı öncesinde sigortalanmış olan engelliler için farklı bir uygulama söz konusu olacak. Yine aynı hak kayıplarıyla karşı karşıya kalacağımızı düşünüyoruz. Bu döneme kadar Gelir İdaresi Başkanlığı’nca tespit edilen vergi indirimine esas engellilik derecesine göre hesaplanırken artık Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından çalışma gücü kaybı oranına göre hesaplanacak. Bu mantıklı gözükmekle birlikte gelir vergi indirim belgesiyle hesaplanan oran engellilik kavramına fiziksel ve ruhsal boyutuyla ele almakta.
"Şu anda sadece 80 bin kişi var kamuda çalışan"
Şu anda sadece 80 bin kişi var kamuda çalışan.Yüzde 40 engellilik oranı var. Bu da bilimsel altyapısı olmayan bir orana göre hesaplanıyor. Engelli aylıkları yaşamla bağdaşmadığı gibi sadece engelli vatandaşlarımızın yüzde 3,5 alabiliyor 354 bin kişi. Önümüzdeki yıl için hedeflenen nedir Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nda? 340 bin kişi. Yani daha az hedef konmuş. Bu anlaşılabilir bir şey değil. Tamamen özensizlikle alakalı. Kadınların yüzde 32.4’ü, engellilerde okuma yazma bilmiyor. Özel sektör kotasını doldurmak için üniversite mezunu engelli istiyor. Oysa engellilerin sadece yüzde 2.4’ü üniversiteyi bitirebiliyor. Buna da el atmamız gerekiyor.
"Suistimal edenleri cezalandırmak için lütfen engellileri cezalandırmayın"
Bakım ve rehabilitasyon merkez sayısı çok az. Sadece 106. Ülkede önümüzdeki yıl için aynı rakam hedeflenmiş. Yani artış hedeflenmiyor. Engelli bakım ve rehabilitasyon teknikerleri evde bakım teknikerleri, sosyal hizmet uzmanları, atanmıyorlar, evdeler. Bu da çok sıkıntılı bir konu. Son olarak bugün çıkan bir yönetmelikle engelli teçhizatı olan araçlarda engellerin kendisi dışında iki kişi kullanabilecek. Suistimale açık bir konu olduğu için yapıldığının farkındayım. Suistimallerin de farkındayım ama suistimal edenleri cezalandırmak için lütfen engellileri cezalandırmayın.”
Anka Haber Ajansı