Ömer Fethi Gürer: Vatandaş, Yoksulluk Sınırı Altında Yaşam Mücadelesini Borçlanarak Sürdürmeye Çalışıyor

(ANKARA) - CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Derdest dosya sayısı geçen yıla göre net olarak 1 milyon 49 bin adet artmış ve UYAP üzerinden açılan, icra dairelerinde derdest bulunan toplam dosya sayısı 20 Aralık itibarıyla 22 milyon 673 bine yükselmiştir. Vatandaş, yoksulluk sınırı altında yaşam mücadelesini borçlanarak sürdürmeye çalışıyor” dedi.

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2025 yılı bütçesinin Meclis’te kabul edildiğini ve bütçede 2025 yılı hedeflerinde yeni vergi ve zamların olacağının görüldüğünü belirterek, borç tutarının 4 trilyona dayanmasının, 2025 yılında ödeme imkanı olmayanlar için icra kapısını çalmasına neden olacağını ifade etti. Gürer, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada şunları kaydetti:

“Derdest dosya sayısı geçen yıla göre net olarak 1 milyon 49 bin adet artmış ve UYAP üzerinden açılan, icra dairelerinde derdest bulunan toplam dosya sayısı 20 Aralık itibarıyla 22 milyon 673 bine yükselmiştir. Vatandaş, yoksulluk sınırı altında yaşam mücadelesini borçlanarak sürdürmeye çalışıyor.

“Bireysel kredilerin bakiyesi 28,5 milyar lira artarak 2 trilyon 53 milyar liraya yükseldi”

6-13 Aralık haftasında bireysel kredilerin bakiyesi 28,5 milyar lira artarak 2 trilyon 53 milyar liraya yükseldi. Kredi kartı borç bakiyesi ise 23,2 milyar lira artarak 1 trilyon 813 milyar liraya tırmandı. Tüketicilerin bankalara olan borçları, 2023 yılı sonuna göre 1 trilyon 138 milyar lira arttı. Bu dönemde bireysel kredilerin bakiyesi 495 milyar lira, kredi kartı borç bakiyesi ise 643 milyar lira artış kaydetti. Bankalar ve finans kuruluşlarının, tüketicilerden zamanında tahsil edilemediği için icra takibine aldıkları bireysel kredi ve kredi kartı alacakları ise son haftada 303 milyon lira artarak 106,5 milyar liraya kadar çıktı.

“Varlık yönetim şirketlerinin, vatandaşlardan alacakları bu yıl 21 milyar lira arttı”

Bankalar tarafından icra takibine alınan bireysel kredi ve kredi kartı borçlarında yıl başından bu yana 61 milyar liralık artış yaşandı. Bankalar, zaman zaman bu borçları düşük bir karşılıkla varlık yönetim şirketlerine devrettikleri için gerçek rakam bundan çok daha yüksek seyrediyor. Nitekim varlık yönetim şirketlerinin, bu nedenle vatandaşlardan olan alacakları bu yıl 21 milyar lira arttı.

Yılbaşından bu yana batık kredi kartı borçlarında yüzde 234, batık bireysel kredi borçlarında ise yüzde 84 oranında artış oldu. Faiz oranlarında yaşanan yüksek seyir ve yüksek enflasyon, geliri yeterince artmayan vatandaşların borçlarını geri ödemelerini zorlaştırıyor.

“Vatandaşların 168,1 milyar lira icralık kredi borcu bulunuyor”

Merkez Bankası’nın hazırladığı son Finansal İstikrar Raporu’na göre, varlık yönetim şirketlerinin kontrolünde 62 milyar liralık batık tüketici kredisi ve kredi kartı alacağı bulunuyor. Vatandaşların faizleri ve icra masrafları hariç 168,1 milyar lira icralık kredi borcu bulunuyor. Ayrıca, vatandaşların TOKİ’ye de 70 milyar liralık taksitli konut borcu var. Vatandaşların, bankalara, finans kuruluşlarına, varlık yönetim şirketlerine ve TOKİ’ye olan borçlarının toplamı 3 trilyon 998 milyar lirayı buluyor.

“Karşılıksız çeklerin parasal tutarı yüzde 203,1 oranında artarak 153,9 milyar lira ile rekor kırdı”

Risk Merkezi’nin verilerine göre bu yıl Ocak-Kasım döneminde bankalara ibrazından karşılıksız çıkan çek sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 76,7 oranında artarak 240 bin 417’ye kadar yükseldi. Karşılıksız çeklerin parasal tutarı ise yüzde 203,1 oranında artarak 153,9 milyar lira ile tüm zamanların rekorunu kırdı. Aynı dönemde, vadesinde ödenmediği için bankalar tarafından protesto edilen senet sayısı yüzde 9,4 oranında artarak 219 bin 218’e yükseldi. Protestolu senetlerin parasal tutarı ise yüzde 161,2 oranında artarak 42,4 milyar lirayla rekor kırdı.

Devlette en faal çalışan kurumlardan biri icra daireleri. İcra dairelerine 1 Ocak-20 Aralık 2024 tarihleri arasında UYAP üzerinden gelen yeni dosya sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 31,7 oranında azalarak 9 milyon 77 bin oldu. Geçen yıl aynı dönemde icra dairelerine 13 milyon 291 bin yeni dosya gelmişti. Geçen yıl şirketlere aboneliklerden kaynaklanan bazı alacaklarını silerek zarar yazmalarına izin verildiği için icra daireleri büyük bir yoğunluk yaşamıştı.

Aynı dönemde 7 milyon 712 bin dosya ya sonuçlandırıldı ya da işlemden kaldırıldı. Ancak yeni dosya akışı bitmedi ve icrada işler hız kesmedi. UYAP üzerinden açılan ve icra dairelerinde derdest bulunan toplam dosya sayısı 20 Aralık itibarıyla 22 milyon 673 bine yükseldi. Derdest dosya sayısı geçen yıla göre net olarak 1 milyon 49 bin adet arttı.”

Anka Haber Ajansı