EYT'de prime takılanları ilgilendiriyor! Sosyal güvenlik uzmanı yapılması gerekenleri anlattı
EYT düzenlemesinde sona gelindi. Ancak vatandaşlar merak ediyor. EYT'de sigorta girişi olduğu halde primi yatırılmayanlar ne yapmalı, dava açma süresi kaç yıl, şartlar neler olacak? Peki hizmet tespit davalarında ispat nasıl sağlanacak? İşte EYT meselesiyle ilgili bilinmesi gereken her şey!
TRT Haber'de yer alan habere göre sigorta girişi yapılsa da primi yatırılmayanların EYT düzenlemesinden faydalanabilmesi için hizmet tespit davası açması gerekiyor.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Murat Bal, "08 Eylül 1999'dan önce işe girişi yapılmış, primi yatırılmamış işe girişleri var hiçbir günleri gözükmüyor. EYT'li oldukları halde, işe girişleri gözüktüğü halde günleri gözükmediği için bu haliyle EYT'den faydalanamıyorlar. Bu insanların acilen hizmet tespit davaları açması gerekiyor" dedi.
Hizmet tespit davası açılması gerekiyor
Bazıları ise 8 Eylül 1999'dan önce çalışmaya başlasa da işveren tarafından girişleri bu tarihten sonra yapılmıştı. Onların da hizmet tespit davası açma şansı var.
Bal konuyla ilgili şunları söyledi: "Kişi farz edelim ki Haziran 1999'da normal olarak çalışmaya başladı. Bu insanın aslında işe girişi yapılmış olsaydı EYT'liydi. Haziran ayında bu insan gerçek fiili çalışmasına başladı. Ama bu insanın işe girişi örnek veriyorum 2000 yılının Ocak ayında yapıldı. Dolayısıyla işe girişi resmi olarak 2000 Ocak ayı olduğu için bu kişi şu anda EYT'den faydalanamıyor. Bu şekilde çok fazla insan var. Bu insanlar geçmişe dönük olarak hizmet tespit davalarını açabilirler."
Kimler dava açamaz?
Peki o tarihlerde çalışmış ama sigorta girişi hiç yapılmamış olanlar ne yapmalı? Murat Bal konuya şu şekilde yanıt verdi: "İşten çıkıştan itibaren 5 sene içinde hizmet tespit davası açmazsa tekrar hizmet tespit davasını açma hakkı kalmıyor. Bu 5 sene hak düşürücü süre olarak geçiyor. Aradan geçmiş 20 sene geçmiş olsun. Bu konuda hiçbir şey yapılamaz."
Hizmet Tespit Davası Şartları Nelerdir?
Hizmet tespit davası açmak isteyen işçilerin, yasal olarak öngörülen bir takım şartları yerine getirmiş olmaları gerekir. Dava açmadan önce bu hususlara dikkat etmeniz önem arz etmektedir olası bir hak kaybına uğramamak adına hukuki destek almanız tavsiye olunur.
- Davalı iş yeri 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası hükümlerine uygun şartları sağlayan iş yerlerinden olmalıdır.
- Hizmetin davacı işçi tarafından sigortasız olarak görülmüş olması ve bu durumunda SGK tarafından daha önce tespit edilmemiş olması gerekir.
- Hizmet tespit davasına ilişkin dava konusu uzun vadeli sigortalar olmalıdır. Örneğin yaşlılık, ölüm ve malullük sigortaları bu kapsamda değerlendirilmez.
- İşçi davayı 5 yıllık süresi içerisinde açmalıdır.
Hizmet Tespit Davalarında İspat Nasıl Olur?
Hizmet tespit davası açan davacı işçi, belirttiği tarihler içerisinde iş yerinde çalışmış olduğunu ispat etmekle yükümlüdür. İş hukukundan doğan uyuşmazlıklarda ispat bakımından uygulamada, tanık beyanlarının dinlenilmesi yoluna sıklıkla başvurulmaktadır. Hizmet tespit davasında ispat ise davacı işçinin, birlikte çalıştığı iş arkadaşının tanıklığı ya da komşu iş yerinde çalışan işçi ya da işçilerin tanıklığı ile mümkündür. Yargıtay içtihatlarına göre tanık bordro tanığı ya da yukarıda belirttiğimiz üzere komşu iş yerinde çalışan bir işçinin tanıklığı olabilmektedir. Uygulamada Mahkemeler davada dinlenilmesi için kendiliğinden 4-5 (bazen bu sayı daha da artabilmektedir) bordro tanığı seçerek duruşmalara davet eder.
Hizmet Tespit Davasında Kullanabilecek Deliller Nelerdir?
Hizmet tespit davasında kullanılabilecek delilleri şu şekilde sıralanabilir:
- Kurumun SGK dosyası,
- İşveren yanındaki işyeri dosyası,
- Kurumun işyeri sicil dosyası,
- Kurumsal mesleki kuruluş kaydı,
- Dernek ya da Esnaf Sicil Kaydı,
- Oda Kayıtları (Sanayi ve Ticaret Odası ve benzeri)
- Vergi Levhası (Vergi Mükellefiyet Kaydı)
- Kurumun yer aldığı bina ya da apartmandaki, apartman ya da site yönetimine ait defterler ve bunların içerdiği kayıtları,
- Maaş bordroları,
- Tanık ve bilirkişi
- Ve buna benzer deliller